Plant- Informatie en kwekerij informatie

op Plantenkwekerijen.be

klik hier

Historische tuinen

Botanische tuinen

Romantische tuinen

Rozentuinen

Watertuinen

Vasteplantentuinen

Exotentuinen

Ecologische siertuinen

Tuin en Kunst

Combinatie tuinen

Plantenkwekerijen met show of voorbeeldtuinen

Planten info en foto's

Homepagina

Regen of zon ? Kijk even snel op Buienradar.be

Glacières – Ijskelders

Voor de twintigste eeuw (1914)bestonden er geen automatische koelkasten. Doorheen de geschiedenis werd dan ook dankbaar gebruik gemaakt van het ijs van meren, poelen en grote vijvers om voedingswaren te bewaren en roomijs of sorbets te vervaardigen.

Vanaf de 17de eeuw bezit ieder kasteeldomein een ijskelder, deze ‘glacires bestaan meestal uit een ton-vormige gemetste kelder met een gemiddelde inhoud van vijftig kubieke meter. Meestal worden ze op een schaduwrijke plaats ingeplant , de ingang bevind zich steeds aan de noordzijde, daar leidt een korte gang naar een deur die toegang geeft tot het keldergewelf, dit sluissysteem zorgt er voor dat de toevoer van war-mere buitenlucht geminimaliseerd wordt. Bovenop de gewelven van de glacires wordt als extra isolatie een laag aarde van soms wel anderhalve meter aangebracht.

Ijswinning is een bijzonder intensieve arbeid die meestal onder de hoede van de hovenier geschiedt. Een schare arbeiders ziet er bij de eerste koude periodes op toe dat allerlei aan het oppervlak drijvend ‘vuil’ uit de vijvers verwijderd wordt. Vanzodra er zich een ijslaag van een vijftal cm gevormd had wordt deze met houwelen, ijszagen en ijsbeitels losgemaakt en via de vulsleuven bovenaan in het gewelf verzameld. Om de ijsblokken tot een compacte massa om te vormen werden deze met water en pekel overgoten, nadeel was dan wel dat er in de zomer stevig op gehakt diende te worden om in de dagelijkse ijsvoorziening van het kasteel te voorzien.

In navolging van de kasteelheren namen ook zuivel-handels, vishandels, slagers en brasseries de koeltechnieken met natuurlijk ijs over. In het Bois de Boulogne nabij Parijs bouwt het stadsbestuur een enorme ijskelder met 10 compartimenten die elk een miljoen kilo ijs kunnen bevatten. Bij dergelijke hoeveelheden volstaat het natuurlijk ijs uit de bevroren vijvers in de omgeving niet meer, ijs wordt dan ook aangevoerd uit Noord-Amerika en Noorwegen. Ook te Brussel in de ijskelderstraat bestaan nog indrukwekkende industriële ijskelders (Glacières St-Gilles), vanaf 1875 tot eind de eeuw wordt er jaarlijks ca negen miljoen kilo Noors ijs opgeslagen.

In 1860 onstaan de eerste ijsfabrieken en rond 1914 wordt de ‘moderne’ koelkast geintroduceerd, dit betekent dan ook de stille dood voor de koeltechnieken door natuurijs.

Nu worden ijskelders vaak als overwinteringsplaats gebruikt door vleermuizen, die er hun winterslaap houden.

Ook in ijskelders overwinteren soms een aantal baardvleermuizen, franjestaarten, grootoorvleermuizen en sporadisch een watervleer-muis. Op zolder van de kastelen vinden dan weer gewone dwergvleermuizen en laatvliegers een onderkomen. Andere soorten zoals de ruige dwergvleermuis en de rosse vleermuis foerageren dan op hun beurt vaak in de parken.